Astronomen



Geboortehuis Copernicus
Astronomie (sterrenkunde) is een wetenschap van alle fysische systemen die in het heelal buiten de aardse dampkring worden aangetroffen zoals sterren, sterrenstelsels, kometen, planeten enzovoort.

Een van de bekendste astronomen is Nicolaus Copernicus, geboren in Polen te Torun op 19 februari 1473 en gestorven in Frauenburg op 24 mei 1543. Hij was een veelzijdig man: medicus, jurist, maar het meest bekend als astronoom. Zijn stelling was: "De zon is het middelpunt van het heelal", dit in tegenstelling tot de toen geldende opvatting dat de aarde het middelpunt was. Hij heeft veel astronomische waarnemingen gedaan, o.a. heeft hij de omlooptijd van de zon en de maan bepaald. Hiervan is gebruik gemaakt o.m. bij de kalenderhervorming van paus Gregorius XIII. Naar aanleiding dat men in Polen in 1973 wil herdenken dat het dan 500 jaar geleden is dat Copernicus werd geboren, begint men reeds vroeg met herdenkingszegels.


Portret

Hemelglobe sterrenkaart

Heliocentrische voorstelling
Hij studeerde vanaf 1491 wijsbegeerte en geneeskunde te Krakau, maar legde zich vooral toe op astronomie en wiskunde. Vanaf 1512 vestigde Copernicus zich definitief als Vicaris-generaal in het domkapittel te Frauenburg (Frombork).


Krakau

Frombork









Zijn oom Lucas Waczenrode, bisschop van Ermeland, had hem echter een kerkelijke functie toebedacht en stuurde hem in 1496 naar Bologna, om er kerkelijk recht en sterrenkunde te studeren. In 1500 gaf Copernicus astronomische voordrachten te Rome. Studeerde vervolgens geneeskunde in Padua en rechtswetenschappen in Ferrara, waar hij in 1503 een doctorstitel in het kerkelijk recht behaalde.


Bologna

Padua

Ferrara
In 1972 gaf Polen een blok uit met toeslag ten behoeve van de Internationale Postzegeltentoonstelling te Poznan. De zegel (blok) en de tentoonstelling stonden in het teken van Copernicus en de astronomie.


Van Copernicus zijn veel zegels en postwaardestukken bekend. Ruim 50 landen hebben zegels uitgegeven van Copernicus. Natuurlijk kan ik niet alle zegels laten zien, daarom hiervan een kleine selectie.









Een andere bekende astronoom is Galileo Galilei, geboren in Italië te Pisa op 15 februari 1564 en gestorven op 8 januari 1642 te Arcetri.


Hij studeerde aanvankelijk medicijnen te Pisa, maar wijdde zich al spoedig geheel aan wiskunde, natuurkunde en astronomie. Hij werd in 1589 hoogleraar in de wiskunde te Pisa, nadat hij in 1586 de hydrostatische balans had uitgevonden. Hij ging in 1591 naar Florence en werd in 1592 hoogleraar te Padua. Met behulp van een kijker ontdekte hij vier manen van Jupiter en de schijngestaltes van Venus. Ook op het gebied van mechanica heeft hij veel werk verricht. Belangrijke ontdekkingen van hem zijn de structuur van het maanoppervlak en de zonnevlekken.

Padua
Venetië
Portret
Arcetri


Nog een bekende astronoom is Tycho Brahe, geboren in 1546 en gestorven in 1601. Hij studeerde rechten, maar legde zich toe op sterrenkunde. Hij ontdekte in 1572 een nieuwe ster in het sterrenbeeld Cassiopeia. Brahe kreeg in 1576 de sterrenwacht Uranienborg van de koning van Denemarken. Hij werkte daar tot 1588, daarna in Praag als hofastronoom van keizer Rudolf II. Hij werkte samen met de astronoom Kepler.

Johannes Kepler, een Duits astronoom, werd op 27 december 1571 geboren in Weil der Stadt, en stierf op 15 november 1630. Hij werd vooral bekend door zijn uitwerking van planeetbewegingen. Na de dood van Brahe werd hij benoemd als zijn opvolger. Hij publiceerde een aantal belangrijke werken, o.a. over de atmosferische lichtbreking, lenzen en de werking van het oog.

Piet Interfurth