De postbode, het visitekaartje van TNT Post

Dagelijks verwerken ze zo'n 18 miljoen poststukken, zelfs in een tijd waarin e-mails en sms'jes niet meer zijn weg te denken gaan in Nederland iedere dag nog 40.000 postbodes op pad om brieven en pakketten te bezorgen.


Dat was vroeger wel anders, veel minder post en de postkoets was het vervoer van post over grotere afstanden. In 1799 werden alle postbedrijven genationaliseerd, de grote rode brievenbus deed zijn intrede in het straatbeeld voor het verzamelen van de post.


Van de eerste tot de laatste dag van het leven hebben mensen met post te maken. Het begint met het geboortekaartje en het eindigt met een overlijdensbericht. 's Morgens rond de klok van 6 zijn al veel medewerkers van TNT Post druk bezig met het verwerken van de duizenden poststukken. Brieven en kaarten met zakelijke mededelingen, maar ook met blije berichten, zonnige groeten of droevig nieuws. Vroeger zat men 's nachts met een flinke ploeg mensen de post te sorteren, maar sinds een jaar of tien gebeurt dat voor een groot deel machinaal in een van de zes landelijke sorteercentra. In Nieuwegein staat zo'n sorteercentrum, daarom kunnen de mensen op de postkantoren nu 's morgens vroeg beginnen en hoeven ze geen nachtdiensten meer te draaien.



Met de komst van de computer, 30 jaar geleden, is ook de verwerking van de post in de loop van de jaren een stuk sneller gegaan. De gesorteerde post wordt tegenwoordig vanuit de sorteercentra per vrachtauto in grote blauwe en kleine rode bakken bij de postkantoren afgeleverd. TNT medewerkers hoeven nu de post alleen nog op wijk, straat en huisnummer te rangschikken, zodat men later op de dag alle post in vlot tempo kan bezorgen.


Natuurlijk gaat er wel eens wat mis, voorbeeld is een brief voor iemand aan de Herrenstrasse te Scherpenzeel, deze brief moest niet naar het Gelderse Scherpenzeel maar naar het Duitse plaatsje. Gelukkig gaat het meestal goed, met ± 96% procent behoort Nederland tot een van de Europese koplopers wat de kwaliteit van de postbezorging betreft. Dan zijn er nog wat ongemakken zoals loslopende honden die al blaffend je proberen te bijten, te kleine brievenbussen of die met een veer hard terugklappen en het ontbreken van huisnummers.

De invoering van de postcode eind jaren '70 maakte het mogelijk dat de sorteermachines zowel op plaatsnaam als op wijk konden sorteren.


Het werk van de postbode is daardoor wel veranderd, wist vroeger iedere postbode de kleinste gehuchten te vinden, door de automatisering is die kennis wel wat minder geworden, zeker bij de jongere medewerkers.
In de loop der jaren is het werk van de postbode uitgekleed, het is haast niet voor te stellen maar de postbode was vroeger zelfs verantwoordelijk voor het uit betalen van de AOW. Ook werden er voorheen veel meer pakketten bezorgd dan nu het geval is en is ook het contact met de mensen is verwaterd.

De naamswijziging van TPG post in TNT post was het meest logische, omdat TNT internationaal beter bekend stond. Ook door de liberalisatie van de postmarkt mogen andere bedrijven post bezorgen, zoals Sandd, SelektMail en diverse stadspostbedrijven. Nu brengen chauffeurs de pakketten rond en zijn er voor de postbode eigenlijk alleen de brieven en wat reclamewerk over gebleven; het scheelt wel een hoop tijd nu er niet meer aangebeld hoeft te worden. TNT medewerkers die in een


bepaalde wijk veel post moeten bezorgen kunnen gebruik maken van een ‘Roadrunner', een fiets met een grote rode bak voorop.
Soms staan de mensen al te wachten op de komst van de postbode, voor de een alleen maar een huis aan huis folder en voor de ander een brief. Door de jaren heen zijn uniformen en brievenbussen in een nieuw jasje gestoken. Zegel NVPH 2209 toont ons het laatste model.

Een beetje speurwerk in de catalogus en een artikel in het Reformatorisch Dagblad leveren toch een leuk verhaal op.

Gerard van Dooren