Pysanky - Paaseieren Naast het verzamelen van miniatuur kunstwerken, oftewel postzegels, kun je ook erg genieten van het verzamelen van de unieke driedimensionale kunstwerken als pysanky. Dit begin echt leuk te worden wanneer je beide kunt combineren - het verzamelen van postzegels en Paaseieren! Misschien wel het meest bekende voorbeeld is een vel van "postzegels", gecreëerd in 1959 door een kleine groep liefhebbers van pysanka in Toronto. In hun schoonheid en complexiteit van deze "zegels" lijken ze echt, maar in werkelijkheid zijn het vignetten gemaakt voor de jeugd scouting groep "Plast" om geld in te zamelen en interesse te wekken voor belang van hun filatelistische hobby. De 45 Oekraïense paaseieren afgebeeld op de postzegels, zijn gemaakt door pysanka-deskundige Yaroslav Elyjiw en vertegenwoordigen de 23 etnische regio's in Oekraïne. De ontwerpen werden vervolgens aangenomen en bewerkt tot zegels door de uit Toronto afkomstige kunstenaar Myron Lev en gedrukt door Litho-Druk Zenon Elyjiw in vijf kleuren: diep rood, groen, geel, olijf-, en zwart. Deze buitengewoon aantrekkelijke serie postzegels wordt zeer vaak gebruikt bij cursussen "ei schilderen" als een snelle referentie voor de vele basisontwerpen. Een groot deel van de informatie wordt overgebracht op elke "zegel" van het vel. Naast het Plast-symbool (symbool van de scoutinggroep) en de tekst "Plastova Posta" post, staat aan de de linkerkant van elke "zegel" "Ukrainski Pysanky" en het onderste opschrift luidt "Ukrainian Easter Eggs." Al deze elementen verschijnen in olijfkleurige inkt. Alle ei-ontwerpen zijn veelkleurig en voorzien van een regioaanduiding. Aan de rechterkant, in het rood, zijn de zegels genummerd en de naam van het belangrijkste design-element wordt er vermeld, bijvoorbeeld sterren, kruisen, vlinders, eikenbladeren, roos, wolventanden, ladders, zonnebloempitten, enz. Op de achtergrond van de zegel zijn gestileerde, olijf-gekleurde herten te zien, in de zogenaamde Hutsul stijl (ook een regio) en vele malen herhaald. In de loop der jaren is de oorspronkelijke waarde van $ 2,25 van dit vel gestegen tot een gewaardeerde $ 30 - $ 35. Sinds de onafhankelijkheid in 1991 heeft Oekraïne slechts 5 uitgaven gehad met Paaseieren. De eerste was in 1993, getoond op de 15-karbovanets postzegel. Een stilleven met thema Pasen, met een brandende kandelaar, "babky" (geglansd Paasbrood), wilgentakken en "krashanky" – paaseieren, dit zijn de gewoon versierde eieren in een effen kleur. Het zegel is ontworpen door V.I. Dvornyk en gedrukt in vellen van 50 zegels door de Oostenrijkse Staatsdrukkerij, omdat op dat moment de Oekraïne nog steeds niet over een eigen drukkerij beschikte die postzegels produceerde. Er werd een oplage van 200.000 exemplaren geproduceerd. De tweede Paasei-uitgave in 2000 was een spectaculair souvenirblad met zes pysanky-paaseieren, omringd door enkele traditionele folklore motieven in rood en goud. Ontworpen door Kateryna Shtanko, toont het velletje eieren uit verschillende Oekraïense regio's: Podillia (linksboven, zonmotief); Tsjernihiv (rechtsboven, bloemmotief), Kiev (links midden, eikenblad motief); Odessa (rechts midden, zonneradwiel); Hutsul gebied (linksonder, elanden en sparrenboom motief) en Volyn (rechtsonder, geometrische ontwerpen). De eerste vier zegels van het vel werden gewaardeerd op 30 kopiok en de laatste twee op 70 kopiok. Slechts 50.000 souvenirvellen werden er gedrukt. Dit pysanky souvenirblad heeft het heel goed gedaan in de Narbut prijs competitie voor het beste filatelistische ontwerp voor het jaar 2000, en werd als derde geplaatst in de groep Afwerkingen. Twee jaar later, in 2002, werd een zegel uit de serie ter herdenking van de "Regio's en Administratieve Centra van Oekraïne" voorzien van drie pysanky’s in de regionale stijl van Chernivtsi. Daarnaast bevatte de zegel ook nog twee andere scènes van dit gebied in het zuidwesten van Oekraïne. Er werd een miljoen exemplaren van deze 40-kopiok zegel, ontworpen door kunstenaar Oleksander Kalmykov, geproduceerd. In datzelfde jaar werd er nog een andere postzegel met een pysanky uitgegeven. Het betreft een zegel uit de serie "Ukraïnse Klederdrachten". Het zegel in de rechterbenedenhoek van het souvenirvel toont een groep dorpelingen uit de regio Ternopil, die zich verzameld hebben voor de Pasen. Het kleine meisje in het tafereel heeft een ei in haar hand en zijn er verschillende in de mand aan haar voeten. Of deze paaseieren nu pysanky zijn of gewoon gekleurde krashanky, is onmogelijk te bepalen. De klederdracht zegels, elk ter waarde van 45 kopiok, werden gedrukt in paren (300.000 elk) of met alle zes scènes samen in een souvenirvelletje (50.000 exemplaren). De zegels werden ontwerpen door Mykola Kochubei. Overigens, de "Klederdrachten" zegels kregen in 2002 de Narbut Prijs voor de mooiste uitgave van het jaar. Een van de laatste zegels in de "Regio's en Administratieve Centers" serie die eindigde in 2005, heeft een afbeelding van oblast Ivano-Frankivsk, in de Karpaten. Het zegel heeft een winterlandschap samen met de voorgevel van de Pysanka Museum, een deel van het Kolomyia Hutsul en Pokuttia Folk Art Museum, dat beschikt over een gigantisch collectie pysanka. Een totaal van 200.000 exemplaren van deze 45-kopiok zegel werd uitgegeven, wederom ontworpen door kunstenaar Oleksander Kalmykov. Naast de postzegels werden er ook briefkaarten uitgegeven met een ingedrukte zegel, hier is een voorbeeld van de 40 kopiok uit 2002. En tot slot niet een echte pysanky, maar wel een hele mooie paas(ei)zegel uit 2008, ontworpen door Natalyia Mykhailychenko. Jan Valkenburg